کنسرسیوم فرش دستباف تارنگ
فرش و نقش و مردمان هنرمند ایرانی از دیرباز دست در دست هم داشته‌اند. فرش و فرشبافی در ایران سابقه‌ای دیرینه دارد. فرش در ایران تنها به مثابه کفپوشی برای زمین نیست و فرشبافی هنری اصیل،کهن و نازک است. ایرانیان از زمان‌های دور به فرش به چشم هنری اصیل نگاه می‌کرده‌اند و برای یادگیری فرشبافی زمان طولانی‌ای را صرف می‌کردند. این هنر در دستان هنرمندان ایرانی رشد کرده و در طول سالیان دراز پرورش یافته است. فرش ایرانی در طرح‌ها و نقش‌های متنوع و گسترده سلیقه‌ی همه‌ی افراد را در بر می‌گیرد. امروزه در نقاط زیادی از کشور ایران مردم در صنعت تولید و فروش و نگهداری فرش مشغول هستند.
مردان و زنان زیادی پشت دار قالی تار به تار می‌بافند و نقش می‌زنند و یا در کارخانه‌های بزرگ مشغول بخش تولید فرش هستند. در بازارهای معروف شهرهای بزرگ از قبیل بازار مظفریه‌ی تبریز و یا بازار بزرگ فرش تهران، کاسبان قدیمی‌ای هستند که به فروش این آثار هنری کمک می‌کنند. به گونه‌ای که فرش و فرشبافی در ایران تبدیل به یک شغل خانوادگی شده است. به طوری که فرزندان و نوه‌های فرش‌فروشان قدیمی به شغل پدران خود مشغول‌اند و این صنعت را در خانواده‌ی خود نگه داشته‌اند. درست مانند دار قالی که از پدربزرگان و مادربزرگان در خانه‌های قدیمی مانده است و حالا فرزندان و نوه‌های آن‌ها مشغول استفاده از آن‌ها شده‌اند. پس از بخش تولید و فروش بحث نگهداری این آثار هنری به میان می‌آید. به واسطه‌ی ارزش بالای این آثار هنری حفظ و نگهداری آن‌ها نیز اهمیت بسیاری پیدا می‌کند. اگر بخواهیم به طور واضح‌تر بگوییم، تمیز کردن و رفت و روب این فرش‌ها نیازمند تجربه‌ی افرادی خبره در این حوزه است تا آسیبی به آن‌ها وارد نشود، که این موارد همه باعث شدند تا این شغل از شغل‌های مهم و رایج در این حرفه بشود.
دو نوع اصلی فرش ایرانی
این آثار هنری در دو نوع اصلی با اندازه‌ها، طرح‌ها و رنگ‌های گوناگون یافت می‌شوند. همان طور که آوازه‌ی فرش ایرانی در تمامی جهان پیچیده است، بر همگان نیز واضح است که نوع این فرش‌ها بر همه چیزشان اعم از قیمت و کیفیت آن‌ها تاثیرگذار است. اما این دو نوع اصلی کدام اند؟
فرش ایرانی در دو نوع ماشینی و دستباف در سراسر کشور عرضه می‌شود.
چه چیزی فرش دستباف را از فرش ماشینی متمایز می‌کند؟
شاید برای شما هم پیش آمده باشد که با دیدن تفاوت قیمت فرش‌های دستباف با فرش‌های ماشینی به این فکر افتاده باشید که چه چیزی باعث این مقدار تفاوت در آن‌ها می‌شود. این مبحث در چند فاکتور بررسی می‌شود که البته مهم‌ترین آن‌ها نحوه‌ی بافتن فرش است. در ادامه به چند تفاوت اصلی این دو نوع می‌پردازیم:
- فرش‌های ماشینی با ماشین‌‌آلات بزرگ در کارخانه‌های گسترده تولید می‌شوند و فرش‌های دستباف همان طور که از نامشان مشخص است روی دار قالی و با دست بافته می‌شوند. پس تولید فرش‌های ماشینی سرعت بالاتری دارد و بافتن یک فرش دستباف زمان بیشتری می‌برد. بنابراین با توجه به زمان صرف شده طبیعی است که فرش‌های دستباف قیمتی بالاتر داشته باشند.
- مواد تشکیل‌دهنده‌ی این فرش‌ها یا به طور اخص جنس آن‌ها با یکدیگر بسیار متفاوت است. و این مورد تماما به نوع نخ استفاده شده در آن‌ها مربوط است. در فرش‌های ماشینی بیشتر از نخ‌های پلی‌استر، اکریلیک و ابریشم مصنوعی استفاده می‌شود، در حالی که فرش‌های دستباف بیشتر با نخ‌های ابریشم طبیعی، نخ پشمی و نخ پنبه بافته می‌شوند و این باعث می‌شود تا عمر فرش‌های ماشینی بیشتر باشد.
- حتما تا به حال این اصطلاح را شنیده‌اید که می‌گویند چهره‌ی فردی مثل قالی کرمان است. دور از حدس نیست که چرا در این اصطلاح از قالی کرمان استفاده شده است. فرش‌های دستباف با گذر زمان و سپری شدن عمرشان و باصطلاح هرچه‌قدر بیشتر پا بخورند، جلوه‌ی زیباتری دارند و حتی عمرشان نیز بیشتر می‌شود. اما در مقابل فرش‌های ماشینی نه تنها عمر کمتری دارند بلکه با استفاده‌ی هرچه بیشتر از آن‌ها از عمرشان کاسته می‌شود و فرسوده‌تر می‌شوند.
- گره‌خوردن نخ‌ها توسط دست باعث استحکام بیشتر آن‌ها و در نتیجه افزایش استقامت و طول عمر فرش‌های دستباف می‌شود، در صورتی که فرش‌های ماشینی این‌طور نیستند.
- استفاده از مواد طبیعی در فرش‌های دستباف باعث شده است تا این فرش‌ها در زمستان گرم باشند و به پا گرما بخشند و در تابستان سرد باشند تا پا را خنک کنند.
- فرش‌های ماشینی نسبت به فرش‌های دستباف از تنوع رنگی کمتری برخوردار است.
- فرش‌های دستباف از ظرافت بیشتری نسبت به فرش‌های ماشینی برخوردارند و همچنین با توجه به این که در تولید فرش دستباف از نخ‌های طبیعی استفاده شده است که با رنگ‌های طبیعی نیز رنگ‌ریزی شده‌اند، احتمال رنگ‌دهی این فرش‌ها در چند شستشوی اول بالاست و همین شستن این فرش‌ها را سخت‌تر می‌کند.
- فرش دستباف با توجه به مواد ساخته‌شده از آن‌ها وزن سنگین‌تری نسبت به فرش‌های ماشینی دارند.
- طبیعتا که با توجه به موارد بالا فرش دستباف قیمت بسیار بالاتری دارد و همین دسترسی به آن را برای همه سخت‌تر می‌کند.
- به طور کلی، فرش‌های ایرانی، چه دستباف و چه ماشینی همه ارزشمند و گران‌بها هستند و سالیان درازی است که مردم کشورهای مختلف همواره فرش ایرانی را از بهترین فرش‌ها می‌دانند و در همه جای جهان برای آن سر و دست می‌شکنند. نباید فراموش کنیم که نگهداری از این آثار ارزشمند کار ساده‌ای نیست و بهتر است پس از خرید این آثار هنری شستشوی آن را به دست افراد خبره در این کار بسپاریم. امیدواریم در این مقاله به خوبی زوایای پیدا و پنهان فرش دستباف و ماشینی را برای شما آشکار کرده باشیم.
نظر خود را بنویسید