از دیرباز، فرش در ایران تنها جنبهی زیبایی نداشته است و بخشی از فرهنگ و هنر ایران را به نمایش میگذارد. گبه دستباف ایرانی نیز از دیگر هنرهای فرهنگی و تاریخی ایران است که نزد ایرانیان و تمام جهان محبوبیت زیادی دارد. در این مقاله تلاش کردیم تا نکات مهم خرید گبه دستباف اصل را بیان کنیم.
گبه، فرش دستباف است که در گذشته فقط توسط عشایر و روستاهای مرزی بافته میشده و برای بافت این هنر قدیمی از هیچ نقشهایی استفاده نمیشده است. از این جهت معمولا گبهها با الهام از بخشی از فرهنگ و یا داستانهای آن مناطق و یا الهام از طبیعت پیرامون بافته میشدند.
گبهها فرشهای کوچکی هستند که از قالی ضخیمتر میباشند و در بافتشان از پودهای بیشتری استفاده شده است. گبهها در گذشته با پشم طبیعی بافته میشدند و از نرمی زیادی برخوردار بودند همچنین گبهها در گذشته به صورت کاملا طبیعی رنگ میشدند.
نکات مهم خرید گبه دستباف اصل
همانطور که میدانید با پیشرفت تکنولوژی صنعت بافندگی نیز دستخوش تغییراتی شد و فرشهای دستباف جای خود را با فرشهای ماشینی عوض کردند، گبهها نیز از این تغییرات جدا نبود و با گذشت زمان گبههای ماشینی رواج پیدا کردند. از نکات مهم در خرید گبه این است که ابتدا انتخاب کنید گبه دستباف میخواهید و یا گبه ماشینی؟ در این مقاله ما به نکات خرید گبه دستباف اصل میپردازیم :
جنس گبه دستباف اصل
برای خرید گبه دستباف اصل باید بدانید که گبهی دستباف، از پشم طبیعی بافته میشود و با رنگهای گیاهی و طبیعی رنگ میشود. پشم طبیعی از کیفیت بالا و نرمی و لطافت زیادی برخوردار است. در مقابل، در گبههای ماشینی از الیاف و پشم مصنوعی و پل استر برای بافت گبه استفاده میشود. این گبهها نیز لطافت و نرمی قابل قبولی دارند. و نسبت به پشم طبیعی در برابر ساییدگی و آلودگیهای شیمیایی مقاومت بیشتری دارند.
طرح و نقشه گبه دستباف اصل
از آنجایی که گبه دستباف ایرانی در مناطق مختلف عشایری و تماما بر اساس ذوق هنری بافته میشود طرح و نقشه مشخصی ندارد و هر منطقه بر اساس فرهنگ و تاریخ و باورهای خود نقشی با هنر دست خود ایجاد میکند اما از طرحهای رایج در گبههای دستباف ایرانی اصل میتوان به طرحهای هندسی، طرح خشتی، طرح چهار فصل و طرح شیر دست آموز و ستاره هشتپر اشاره کرد. بهتر است برای خرید گبه دستباف اصل ایرانی بدانید که گبههای دستباف قشقایی از زیباترین، مرغوبترین و محبوبترین گبههای ایران میباشد.
کیفیت رنگ گبه دستباف اصل
اگر به دنبال خرید گبه دستباف اصل هستید باید توجه داشته باشید که گبههای دستباف از پشم طبیعی هستند و به صورت کاملا طبیعی رنگ میشوند. به همین دلیل مانند رنگهای شیمیایی جیغ نمیباشند. رنگهای طبیعی در برابر نور خورشید و شست و شو مقاوم هستند. اما رنگهای شیمیایی بیکیفیت در برابر نور خورشید و شست و شو، درخشش و زیبایی خود را از دست میدهند.
بهتر است در هنگام خرید از یک دستمال مرطوب برای تست رنگ طبیعی گبهها استفاده کنید تا مطمئن شوید رنگ گبه به دستمال پس داده نمیشود.
سایز گبه دستباف اصل
گبههای دستباف اصل که در مناطق مختلف ایران بافته میشوند، نقشهی از قبل آماده ندارند و معمولا بر اساس نیاز عشایر بافته میشوند. اما معمولا از قالی کوچکتر هستند و اندازه آنها بین یک تا دو متر میباشد.
گبه ماشینی بخریم یا گبه دستباف؟
گبهها در ابتدا فقط توسط عشایر و با پشم طبیعی بافته میشدند. اما امروزه با بالا رفتن تقاضا، گبهها در مقادیر زیاد توسط کارگاههای بافندگی و با ماشین بافته میشوند. همانطور که گفتیم گبه دستباف اصل از پشم طبیعی بافته میشود همچنین با رنگ طبیعی نیز رنگ میشوند. پشم و رنگ طبیعی در برابر نور مستقیم خورشید مقاومتر هستند. از دیگر تفاوت گبههای دستباف با گبههای ماشینی، رنگ آنها میباشد. گبههای ماشینی رنگهای پر رنگتر و جیغتری نسبت به رنگ طبیعی گبه دستباف دارند.
همچنین توجه داشته باشید گبههای دستباف به علت استفاده از پشم طبیعی در اثر رطوبت و یا بید از بین میروند. برای جلوگیری از بیدها میتوانید از نفتالین استفاده کنید.
یکی از بهترین روشهای خرید گبه دستباف اصل، استفاده از یک دستمال مرطوب به روی گبه در هنگام خرید میباشد. اگر پس از کشیدن دستمال مرطوب، دستمال شما رنگی شود، گبه دستباف و از رنگ طبیعی نمیباشد.
همچنین توجه داشته باشید گبههای دستباف به علت سختی در روند بافت پشم طبیعی و رنگرزی طبیعی، قیمت بیشتری نسبت به گبههای ماشینی دارند.
پس انتخاب و خرید نوع گبه دستی یا ماشینی به سلیقه و بودجه ی شما ارتباط دارد.
تفاوت گبه و گلیم دستباف
در هنگام خرید گبه دستباف اصل ممکن است بارها گبه را با گلیم دستباف اشتباه بگیرید. گلیم و گبه دستباف شباهت زیادی با یکدیگر دارند. گلیمهای دستباف معمولا در اندازههای بزرگتر از گبه بافته میشوند اما با این وجود باز هم اندازهی گلیم و گبه به بیش از 6 متر نمیرسد. گلیمها معمولا در طیف رنگی وسیع تری نسبت به گبهها بافته میشوند و تنوع رنگی بیشتری دارند. البته امروزه به دلیل استفاده از رنگهای شیمیایی تنوع رنگی گبه و گلیمهای ماشینی بسیار زیاد میباشد. همچنین از مهمترین تفاوتهای گلیم و گبه دستباف میتوان به طرح آنها اشاره کرد. گلیمها معمولا بر اساس نقشههای آماده و از قبل طراحی شده بافته میشوند اما گبهها کاملا به صورت ذهنی و بر اساس سلیقه بافته میشوند. از این روی در گبههای دستباف امکان پیدا کردن دو گبه با طرح یکسان بسیار کم است.
همچنین از تفاوتهای گلیم و گبههای دستباف میتوان به بافت آنها اشاره کرد. نوع بافت گلیمها به صورتی است که روی آن هیچ پرزی وجود ندارد در حالی که روی گبهها به راحتی میتوان پرزها را مشاهده کرد.
در بافت گبه دستباف مانند فرش، الیاف پشم بر روی تارها گره زده میشود. در صورتی که در بافت گلیم الیاف به دور تارها پیچیده (گلیم پیچ) یا از زیر و روی تارها عبور داده میشود (گلیم یکرو).
به طور کلی اگر به دنبال خرید گبه دستباف اصل هستید و اولین تجربه شما میباشد بهتر است از راهنماهای خرید استفاده کنید و یا در صورت امکان با فردی با تجربه خرید کنید.
نظر خود را بنویسید